Hút thuốc lá có thể gây ra nhiều tác hại cho cơ thể. Nó làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư, bệnh tim, đột quỵ, các vấn đề về thị lực và bệnh nướu răng. Thống kê của tổ chức y tế thế giới (WHO) cho thấy, hàng năm có trên 8 triệu người trên toàn cầu chết vì hút thuốc lá, bao gồm 7 triệu người tử vong do sử dụng thuốc lá trực tiếp và khoảng 1,2 triệu người tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá. Điều gì thực sự ẩn chứa bên trong những sợi thuốc lá tưởng chừng như vô hại đó?

Thuốc lá và những điều cần biết

Nguồn gốc của cây thuốc lá được cho là đã xuất hiện ở Trung Mỹ từ khoảng 6000 năm trước Công Nguyên. Loài cây này ban đầu được các thổ dân nơi đây sử dụng làm cây thuốc hoặc phục vụ cho mục đích tôn giáo.

Tuy nhiên, khi Colombus phát hiện ra châu Mỹ thì cây thuốc lá cũng theo chân những thủy thủ lan ra khắp thế giới. Kể từ đó, thuốc lá bắt đầu được đưa vào thương mại và nhanh chóng trở thành món hàng “hot” ở khắp mọi nơi.

Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe được phát hiện ra từ khá sớm. Khoảng cuối những năm 1930, mối liên hệ ban đầu giữa ung thư và hút thuốc lá bắt đầu lộ diện, với những báo cáo lớn về chủ đề này được công bố vào những năm 1950. Nhưng các công ty sản xuất thuốc lá đã phớt lờ những cảnh báo này, họ liên tục đưa các chiến dịch tiếp thị rầm rộ đã dẫn đến sự gia tăng số lượng người hút thuốc trong thế kỷ 20, bao gồm cả những phụ nữ.

Sự gia tăng này diễn ra chủ yếu từ đầu những năm 1930 đến cuối những năm 1970. Trên thực tế, trong Thế chiến thứ nhất và Thế chiến thứ hai, binh lính thậm chí còn được cấp khẩu phần thuốc lá. Tuy nhiên, vào năm 1964, Tổng bác sĩ phẫu thuật Hoa Kỳ đã công bố một báo cáo cho biết hút thuốc khiến nam giới mắc bệnh ung thư phổi. Kết quả là sự chú ý bắt đầu tập trung nhiều hơn vào những tác động tiêu cực của việc hút thuốc và khói thuốc lá.

>> Tìm hiểu về thuốc lá điện tử và tác hại của nó

13 tác hại của khói thuốc lá với cơ thể

Tổn thương phổi

Trong thuốc lá có chứa hơn 4000 loại hóa chất, không ít trong số đó là thuốc độc thực sự với các sinh vật sống. Thuốc lá là nguyên nhân làm tăng đáng kể nguy cơ phát triển ung thư phổi. Nguy cơ này cao hơn 25 lần đối với nam và 25,7 lần đối với nữ.

CDC báo cáo rằng khoảng 9 trong số 10 ca tử vong do ung thư phổi có liên quan đến hút thuốc.

Hút thuốc lá cũng có nguy cơ phát triển và tử vong do rối loạn phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) cao hơn. Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ báo cáo rằng hút thuốc gây ra 80% số ca tử vong do COPD.

Thuốc lá cũng liên quan đến việc phát triển bệnh khí thũng và viêm phế quản mãn tính. Chúng cũng có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm cơn hen suyễn.

Bệnh lý tim mạch

Hút thuốc lá có thể làm hỏng tim, mạch máu và tế bào máu.

Các hóa chất và nicotin trong thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch của một người, đó là sự tích tụ mảng bám trong mạch máu. Sự tích tụ này hạn chế lưu lượng máu và có thể dẫn đến tắc nghẽn nguy hiểm.

Hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch ngoại biên (PAD), xảy ra khi các động mạch đến cánh tay và chân bắt đầu thu hẹp, hạn chế lưu lượng máu.

Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa hút thuốc và phát triển PAD – ngay cả những người đã từng hút thuốc cũng phải đối mặt với nguy cơ cao hơn những người chưa bao giờ hút thuốc.

PAD sẽ làm tăng nguy cơ:

• hình thành các cục máu đông
• đau thắt ngực hoặc đau ngực
• đột quỵ
• đau tim

Ảnh hưởng khả năng sinh sản

Hút thuốc lá có thể làm hỏng hệ thống sinh sản của phụ nữ và khiến việc mang thai trở nên khó khăn hơn. Điều này có thể là do thuốc lá và các hóa chất khác trong thuốc lá ảnh hưởng đến nồng độ hormone.

Ở nam giới, nguy cơ rối loạn cương dương tăng lên khi họ hút thuốc nhiều hơn và thời gian hút thuốc kéo dài hơn. Hút thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và do đó làm giảm khả năng sinh sản.

Ảnh hưởng tới thai nhi

Theo CDC, hút thuốc có thể ảnh hưởng đến việc mang thai và thai nhi đang phát triển theo nhiều cách, bao gồm:

• tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung
• bé sơ sinh thiếu tháng hoặc nhẹ cân
• gây tổn thương phổi, não và hệ thần kinh trung ương của thai nhi
• tăng nguy cơ mắc hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS)
• góp phần gây ra các dị tật bẩm sinh, chẳng hạn như sứt môi và hở hàm ếch

Tăng nguy cơ tiểu đường type 2

CDC báo cáo rằng những người hút thuốc thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn 30 – 40% so với những người không hút thuốc.

Hút thuốc cũng có thể khiến người mắc bệnh tiểu đường khó kiểm soát tình trạng đường huyết của mình hơn và có thể dẫn tới các biến chứng nặng.

Suy giảm hệ miễn dịch

Hút thuốc lá có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch của một người, khiến họ dễ mắc bệnh hơn. Do đó cũng làm gia tăng tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể.

Suy giảm thị lực

Hút thuốc lá có thể gây ra các vấn đề về mắt, bao gồm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng cao hơn.

Các vấn đề về thị lực khác liên quan đến hút thuốc bao gồm:

• khô mắt
• bệnh tăng nhãn áp
• bệnh võng mạc tiểu đường

Tổn thương vị giác và thính giác

Những người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh nướu răng gấp đôi. Nguy cơ này tăng lên theo số lượng thuốc lá mà một người hút.

Các triệu chứng của bệnh nướu răng bao gồm:

• nướu sưng và mềm
• chảy máu khi đánh răng
• răng lung lay
• răng nhạy cảm

Hút thuốc lá có thể hạn chế khả năng nếm và ngửi mọi thứ của một người. Nó cũng có thể khiến răng bị ố vàng hoặc nâu.

Lão hóa sớm

Hút thuốc lá có thể ảnh hưởng đến da và tóc của một người. Người hút thuốc có thể bị lão hóa sớm, da nhăn nheo. Theo Trường Cao đẳng Da liễu Hoa Kỳ, một số tác hại lâu dài của việc hút thuốc bao gồm:

• mắt trũng sâu
• nếp nhăn trên khuôn mặt sâu hơn
• da khô nhăn nheo
• quai hàm chảy xệ
• sắc tố da không đồng đều

Những người hút thuốc cũng có nguy cơ mắc bệnh ung thư da cao hơn, đặc biệt là ở môi.

Hút thuốc có thể khiến tóc và da có mùi giống thuốc lá. Nó có thể góp phần gây rụng tóc và hói đầu. Nó cũng có thể khiến móng tay bị đổi màu, khiến chúng chuyển sang màu vàng hoặc nâu.

Nguy cơ mắc các bệnh ung thư khác

Ngoài mối liên hệ được chứng minh rõ ràng với bệnh ung thư phổi, hút thuốc lá còn góp phần gây ra các bệnh ung thư khác.

Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ báo cáo rằng hút thuốc lá gây ra 20–30% bệnh ung thư tuyến tụy. Những người hút thuốc cũng có nguy cơ mắc ung thư bàng quang cao gấp ba lần so với những người không hút thuốc.

Hút thuốc lá cũng có thể tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày của một người. Nghiên cứu liên kết thuốc lá với bệnh ung thư ở phần trên của dạ dày, gần thực quản. Điều này được gọi là ung thư thực quản.

Thuốc lá cũng có thể làm tăng nguy cơ:

• ung thư miệng
• ung thư thanh quản
• ung thư vòm họng
• ung thư thận
• ung thư cổ tử cung
• ung thư gan
• ung thư ruột kết
• bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính

Rối loạn hệ tiêu hóa

Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chính khiến một người mắc chứng rối loạn đường ruột.

Những người hút thuốc có nhiều khả năng phát triển bệnh viêm dạ dày – viêm niêm mạc dạ dày – hơn những người không hút thuốc, điều này có thể dẫn đến loét dạ dày hoặc ruột của họ.

Hút thuốc cũng có thể làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày và làm chậm nhu động ruột.

Tổn thương hệ thần kinh trung ương

Hệ thống thần kinh trung ương bao gồm não và tủy sống, điều khiển mọi hoạt động thể chất và tinh thần. Hệ thống thần kinh trung ương của người hút thuốc bị tổn thương vì nicotine làm tăng huyết áp và nhịp tim, khiến các cơ quan này suy yếu theo thời gian.

Theo một nghiên cứu năm 2021, hút thuốc lá và nicotin ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thần kinh. Nghiên cứu báo cáo rằng hút thuốc là một yếu tố nguy cơ gây ra bệnh Alzheimer và bệnh đa xơ cứng.

Tạo khói thuốc thụ động gây hại tới cộng đồng

Tác hại của việc hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút thuốc. Khói thuốc thụ động cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến các thành viên trong gia đình, bạn bè, con cái và đồng nghiệp.

Khói thuốc thụ động gây ung thư phổi. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), bằng chứng cũng cho thấy mối liên hệ giữa khói thuốc thụ động với các bệnh ung thư khác, bao gồm ung thư vòm họng và ung thư vú.

Trẻ em có cha mẹ hút thuốc thường xuyên bị bệnh hơn, bị nhiễm trùng phổi nhiều hơn và dễ bị khó thở hơn.

Nếu thai nhi hoặc em bé tiếp xúc với khói thuốc thụ động, chúng có thể có nguy cơ mắc các bệnh ung thư ở trẻ em như:

• bệnh bạch cầu
• u não
• ung thư hạch

Cai thuốc lá

Từ bỏ một thói quen vốn là điều rất khó, nhưng nếu bạn xác định được mục tiêu và cách thức đúng đắn thì việc cai thuốc là hoàn toàn khả thi.

Khi một người ngừng hút thuốc, lợi ích sẽ bắt đầu tích lũy. Chúng bao gồm làn da sáng hơn, sức khỏe răng miệng được cải thiện, hormone ổn định hơn, hệ thống miễn dịch mạnh hơn và giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.

Nghiên cứu chỉ ra rằng, khi bạn ngừng hút thuốc lá:

• Sau 20 phút–12 giờ: Nhịp tim và lượng khí carbon monoxide trong máu giảm xuống mức bình thường.
• Sau 1 năm: Nguy cơ đau tim cũng như huyết áp sẽ thấp hơn nhiều. Ho và các vấn đề về hô hấp trên bắt đầu cải thiện.
• Sau 2–5 năm: Nguy cơ đột quỵ giảm xuống so với người không hút thuốc, theo CDC.
• Sau 5–15 năm: Nguy cơ ung thư miệng, họng, thực quản, bàng quang giảm một nửa.
• Sau 10 năm: Nguy cơ mắc ung thư phổi và bàng quang chỉ bằng một nửa so với người hiện đang hút thuốc.
• Sau 15 năm: Nguy cơ mắc bệnh tim tương tự như người chưa bao giờ hút thuốc.

Nicotine là một loại thuốc gây nghiện và có thể gây ra các triệu chứng cai khi một người ngừng sử dụng. Những triệu chứng này bao gồm cảm giác thèm ăn, tăng cảm giác thèm ăn và khó chịu. Cảm giác thèm ăn và các tác động khác thường giảm dần theo thời gian.

Theo dõi trang Fanpage của chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharma.

Theo Medical News Today