Không nghỉ ngơi đủ có tác động rất lớn đến sức khỏe và thể chất của bạn. Một hậu quả của việc thiếu ngủ là có thể khiến bạn bị tăng cân. Ngoài việc khiến bạn ăn nhiều hơn, thì những người bị thiếu ngủ cũng thường dễ lựa chọn những thực phẩm kém lành mạnh hơn và càng khiến họ dễ bị thừa cân – béo phì hơn.

Mối quan hệ giữa việc thiếu ngủ và tăng cân có thể liên quan đến chức năng nội tiết tố trong cơ thể. Ngủ đủ giấc vào ban đêm giúp thúc đẩy sự cân bằng lành mạnh của các nội tiết tố, bao gồm cả những nội tiết tố điều chỉnh sự thèm ăn, tiêu hóa và trao đổi chất.

Tại sao thiếu ngủ có thể khiến bạn tăng cân?

Vì thiếu ngủ gây rối loạn chuyển hóa. Cụ thể là sự rối loạn hoạt động của 2 loại hormone kiểm soát sự thèm ăn – leptin và ghrelin.

Leptin là một loại hormone điều chỉnh sự cân bằng năng lượng của cơ thể bạn bằng cách ngăn chặn cảm giác đói và điều chỉnh quá trình tích trữ chất béo. Ở chiều ngược lại, Gherin – một loại hormone tiết ra trong dạ dày hoạt động như một chất đối trọng với leptin – thúc đẩy sự thèm ăn, tăng trưởng và sản xuất chất béo.

Ngủ đủ giấc và thư giãn cho phép cơ thể điều chỉnh quá trình sản xuất hai loại hormone này, tạo ra sự cân bằng giữa sự thèm ăn và cảm giác no. Tương tự như vậy, thiếu ngủ có thể gây mất cân bằng trong cơ thể làm tăng mức ghrelin và làm giảm mức leptin. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy đói hơn vào ban ngày. Sự mất cân bằng này do thiếu ngủ có thể dẫn đến lượng calo nạp vào cao hơn vào ban ngày.

Ngoài ra, mất ngủ có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn phản ứng với quá trình sản xuất insulin, một loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu. Điều này có thể khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn, một căn bệnh làm thay đổi cách cơ thể bạn chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Thừa cân – béo phì được coi là một yếu tố dự báo chính của bệnh tiểu đường.

Thiếu ngủ ảnh hưởng thế nào tới quyết định lựa chọn thực phẩm?

Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng việc thiếu ngủ một phần không ảnh hưởng đáng kể đến mức tiêu hao năng lượng hoặc tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi, hoặc lượng calo bị đốt cháy khi cơ thể bạn nghỉ ngơi. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những người thiếu ngủ có xu hướng tiêu thụ ít chất béo và protein hơn trong khi lượng carbohydrate nạp vào lại cao.

Điều này có thể lý giải rằng thiếu ngủ gây ra sự mệt mỏi, và khi cơ thể mệt mỏi thì bộ não của chúng ta sẽ cảm thấy cần phải bổ sung nhiều năng lượng.  Và carbohydarte là một nguồn năng lượng có thể giải phóng nhanh chóng hơn rất nhiều so với chất béo và protein. Nên không có gì khó hiểu nếu bạn trải qua một đêm thiếu ngủ và cảm thấy thèm đồ ngọt hay một ly trà sữa.

Mặc dù các nghiên cứu dịch tễ học chỉ ra mối liên hệ giữa việc thiếu ngủ và béo phì, cũng như mối liên hệ giữa thời gian ngủ ngắn và chỉ số khối cơ thể (BMI) cao, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được mức độ ảnh hưởng của việc thiếu ngủ đến cảm giác thèm ăn và ham muốn ăn uống.

Ngoài việc ức chế quá trình sản xuất leptin và ghrelin lành mạnh, thiếu ngủ cũng có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi. Những người bị mệt mỏi – đặc biệt là người lớn tuổi – ít có khả năng tham gia vào hoạt động thể chất. Mệt mỏi cũng có thể ảnh hưởng đến BMI.

Mặc dù thời gian ngủ đã được chứng minh là ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn và lượng calo nạp vào, nhưng chất lượng giấc ngủ cũng rất quan trọng. Những người ngủ kém, đặc biệt là phụ nữ, có nhiều khả năng tuân theo chế độ ăn uống kém lành mạnh hơn. Điều này khiến họ có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và cũng dễ bị thừa cân/béo phì hơn.

Thiếu ngủ có thể khiến bạn chán ăn không?

Mất ngủ chưa được chứng minh là gây chán ăn. Tuy nhiên, một số tình trạng bệnh lý thường biểu hiện bằng cả tình trạng mệt mỏi và chán ăn. Ví dụ, các loại ung thư khác nhau – cũng như một số phương pháp điều trị ung thư – có thể gây sụt cân khi cơ thể không nhận đủ chất dinh dưỡng và mệt mỏi do mất cơ.

Các tình trạng khác có thể gây mệt mỏi và chán ăn bao gồm cúm, ngộ độc thực phẩm, sốt cỏ khô và các bệnh dị ứng khác, đau xơ cơ, và bệnh Crohn. Một số phụ nữ cũng bị mệt mỏi và chán ăn trong chu kỳ tiền kinh nguyệt, mặc dù ngược lại, một số người sẽ tăng lượng thức ăn nhất định.

Nếu bạn đồng thời cảm thấy mệt mỏi và chán ăn, có thể có một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn gây ra các triệu chứng này. Hãy trao đổi với bác sĩ về các phương án điều trị và đừng cho rằng bạn ăn ít hơn chỉ vì bạn cảm thấy mệt mỏi.

Theo dõi trang Fanpage của chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharma.

Nguồn Sleep Foundation