Bạn đã bao giờ ngủ dậy cảm thấy mệt mỏi dù vừa trải qua một giấc ngủ dài chưa? Chúng ta thường nghe rằng thiếu ngủ sẽ gây mệt mỏi, nhưng ngay cả những người ngủ đủ cũng đôi khi trải qua cảm giác đó. Hãy cùng A&C Pharma tìm hiểu về nguyên nhân của tình trạng này nhé!

Tại sao ngủ dậy cảm thấy mệt mỏi? Góc nhìn từ khoa học thần kinh

Trong vài giờ trước khi thức dậy vào buổi sáng, bạn đã dành phần lớn thời gian cho giấc ngủ REM, mơ mộng. Não của bạn hoạt động rất tích cực trong khi mơ và nhanh chóng tiêu thụ một lượng lớn phân tử năng lượng ATP (Adenosine Triphosphate). Việc sản xuất và giải phóng adenosine trong não của bạn có liên quan đến hoạt động trao đổi chất khi bạn đang ngủ.

Có một mối tương quan trực tiếp giữa việc tăng mức độ adenosine trong não của bạn và mức độ buồn ngủ ngày càng tăng. Tại sao? Adenosine là một chất dẫn truyền gây ức chế hoạt động của các tế bào thần kinh chịu trách nhiệm khiến bạn phấn khích và chú ý. Bạn thức dậy trong trạng thái buồn ngủ vì vẫn còn một lượng adenosine tích tụ trong não sau khi thức dậy.

Bạn nên làm gì để giảm thiểu tác động tiêu cực của adenosine?

Có một tách cà phê hoặc trà có thể đảo ngược mức độ mất cân bằng oxy hóa và viêm do adenosine gây ra. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng adenosine làm trầm trọng thêm sự suy giảm nhận thức, trong khi caffeine, bằng cách ngăn chặn hoạt động của adenosine, cải thiện khả năng nhận thức.

Những nguyên nhân khác khiến bạn cảm thấy mệt mỏi sau khi thức dậy

Tối qua bạn có đi ngủ muộn không?

Những người thích thức khuya (cú đêm), dậy muộn hơn và thể hiện tốt nhất, cả về tinh thần và thể chất, vào cuối buổi chiều hoặc buổi tối. Những người này có nhiều khả năng bị chất lượng giấc ngủ kém, rối loạn chức năng ban ngày và lo lắng liên quan đến giấc ngủ cao hơn đáng kể so với những người thuộc loại buổi sáng.

Điều đáng lo ngại hơn nữa là việc đi ngủ muộn có liên quan đến việc giảm thể tích hồi hải mã ở những đối tượng trẻ, khỏe mạnh. Sự co lại của vùng hippocampus có liên quan đến khả năng học tập và trí nhớ bị suy giảm.

Tối qua bạn đã ăn gì và khi nào?

Những gì bạn ăn trước khi đi ngủ cũng có ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng giấc ngủ của bạn. Ăn thứ gì đó ngọt có thể giúp gây buồn ngủ (nhưng quá ngọt lại làm tăng đường huyết và khiến bạn khó ngủ).

Một nghiên cứu gần đây đã điều tra khoảng thời gian giữa bữa ăn cuối cùng và giờ đi ngủ và ảnh hưởng của nó đối với giấc ngủ. Kết quả của họ cho thấy khoảng cách giữa bữa ăn và giấc ngủ cứ rút ngắn 1 giờ thì thời gian ngủ sẽ tăng thêm 23 phút.

Lượng đường trong máu tăng cao đã được chứng minh là làm tăng hoạt động của các tế bào thần kinh thúc đẩy giấc ngủ. Những tế bào thần kinh này sống trong một vùng não thiếu hàng rào máu não; do đó, khi chúng cảm nhận được sự hiện diện của đường trong máu, chúng sẽ khiến bạn cảm thấy buồn ngủ.

Điều này có thể giải thích tại sao chúng ta cảm thấy muốn chợp mắt sau khi ăn no. Đó chỉ là một bằng chứng nữa cho thấy não của bạn cần đường đáng kể để duy trì chức năng bình thường. Bánh sandwich bơ đậu phộng và thạch cung cấp một số carbohydrate và protein giúp tăng cường hấp thu tryptophan vào não.

Bạn ngủ cùng ai?

Các cặp vợ chồng ngủ theo cặp được điều tra về chất lượng giấc ngủ, tức là về sự cân bằng chính xác của giấc ngủ không REM và REM, cũng như quan điểm chủ quan của họ về cách họ ngủ. Đối với phụ nữ, ngủ chung giường với đàn ông có ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ.

Tuy nhiên, quan hệ tình dục trước khi ngủ làm giảm nhẹ báo cáo chủ quan tiêu cực của phụ nữ, mà không làm thay đổi kết quả khách quan, đó là sự cân bằng giữa trạng thái không REM và REM của họ vẫn bất thường. Ngược lại, hiệu quả giấc ngủ của đàn ông không bị giảm đi khi có bạn chung giường là phụ nữ, bất kể họ có quan hệ tình dục hay không.

Ngược lại với phụ nữ, đánh giá chủ quan của nam giới về chất lượng giấc ngủ thấp hơn khi ngủ một mình. Như vậy, đàn ông được lợi khi ngủ với phụ nữ; phụ nữ không được lợi gì khi ngủ với đàn ông trừ khi có quan hệ tình dục trước khi ngủ – dù giấc ngủ của họ vẫn bị ảnh hưởng vì làm như vậy.

Các nghiên cứu cho thấy rằng những tác động tiêu cực này đối với phụ nữ được giảm thiểu nhờ sự gần gũi của mối quan hệ và liên quan đến việc kích hoạt các tế bào thần kinh oxytocin.

>> Theo dõi trang Fanpage của chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharma.

Theo Psychology Today