Đối với nhiều người lớn, giấc ngủ trưa có thể giúp duy trì sự tỉnh táo hoặc vượt qua tình trạng mệt mỏi vào ban ngày. Nhu cầu ngủ trưa và lợi ích của việc ngủ trưa có thể khác nhau giữa các cá nhân.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu thêm về những lợi ích mà ngủ trưa có thể mang đến cho sức khỏe và các mẹo giúp bạn hình thành thói quen ngủ trưa lành mạnh hơn.

Lợi ích của giấc ngủ trưa

Một giấc ngủ trưa ngắn có thể phục hồi và giảm mệt mỏi trong ngày. Sau một đêm ngủ không đủ giấc, giấc ngủ trưa có thể chống lại tình trạng buồn ngủ vào ban ngày. Một giấc ngủ ngắn giữa ngày cũng có thể đặc biệt có lợi cho những người làm việc theo ca, những người phải vật lộn để ngủ đủ giấc và phải tỉnh táo vào những thời điểm không cố định.

Bên cạnh đó, nó cũng có thể thúc đẩy hiệu suất làm việc. Giấc ngủ trưa với thời lượng vừa đủ có thể cải thiện các chức năng nhận thức như trí nhớ, lý luận logic và khả năng hoàn thành các nhiệm vụ phức tạp.

Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hiệu suất thể chất cũng có thể cải thiện sau khi ngủ trưa. Các vận động viên có thể cải thiện sức bền, thời gian phản ứng và hiệu suất nhận thức nếu họ ngủ trưa.

Ngủ trưa có thể mang lại các lợi ích sức khỏe khác. Một nghiên cứu quan sát đã phát hiện ra rằng ngủ trưa một hoặc hai lần một tuần có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch, chẳng hạn như đau tim, đột quỵ hoặc bệnh tim. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để hiểu được những cách phức tạp mà tần suất và thời lượng ngủ trưa ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.

Ngủ trưa cũng có thể làm giảm tác động của việc ngủ không đủ giấc. Ví dụ, một thử nghiệm nhỏ đã tìm thấy bằng chứng cho thấy ngủ trưa giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ hệ thống miễn dịch ở những người bị hạn chế giấc ngủ vào đêm hôm trước.

Ngoài ra, ngủ trưa có thể góp phần vào sức khỏe của một số nhóm người cụ thể. Ví dụ, một nghiên cứu về những người được chẩn đoán mắc chứng phình động mạch nội sọ cho thấy ngủ trưa thường xuyên có liên quan đến việc giảm nguy cơ vỡ của chứng phình động mạch.

Ngủ trưa có thể có hại không?

Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng ngủ trưa có thể có nhược điểm đối với một số người nhất định. Ví dụ, đối với người lớn tuổi, ngủ trưa vào ban ngày có liên quan đến các vấn đề về giấc ngủ tự báo cáo như thường xuyên thức dậy vào ban đêm.

Ngủ trưa có thể có những tác động tiêu cực khác đến sức khỏe. Một nghiên cứu ở Trung Quốc phát hiện ra rằng ngủ trưa hơn 90 phút có liên quan đến huyết áp cao ở phụ nữ trung niên và lớn tuổi. Một nghiên cứu khác về người Trung Quốc lớn tuổi phát hiện ra rằng ngủ trưa lâu hơn 30 phút có liên quan đến tần suất mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cao hơn.

Phân tích nhiều nghiên cứu cho thấy ngủ trưa hơn 60 phút mỗi ngày có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Một nghiên cứu lớn khác về những người sống ở Pháp cho thấy ngủ trưa phổ biến hơn ở những người mắc chứng lo âu hoặc trầm cảm, béo phì, huyết áp cao và tiểu đường loại 1 và loại 2.

Cho đến nay, vẫn chưa rõ chính xác giấc ngủ trưa ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào. Vẫn còn nhiều điều chưa biết về mối quan hệ giữa giấc ngủ trưa và giấc ngủ ban đêm, cũng như tần suất hoặc thời lượng giấc ngủ trưa ảnh hưởng đến sức khỏe của những người khác nhau như thế nào.

Chu kỳ giấc ngủ diễn ra như thế nào trong thời gian ngủ trưa

Cho dù là ban đêm hay ban ngày, giấc ngủ diễn ra theo một loạt các giai đoạn tạo nên chu kỳ giấc ngủ.

• Giai đoạn 1: Giai đoạn 1 là giai đoạn ngủ nhẹ và ngắn nhất, chỉ kéo dài từ một đến bảy phút.
• Giai đoạn 2: Giai đoạn 2 diễn ra sau giai đoạn 1 và kéo dài khoảng 10 đến 25 phút. Trong giai đoạn ngủ trưa, các cơ được thư giãn và các chức năng của cơ thể chậm lại. Tuy nhiên, giấc ngủ ở giai đoạn này vẫn tương đối nhẹ.
• Giai đoạn 3: Giai đoạn 3 là giai đoạn ngủ sâu hơn, phục hồi nhiều hơn và có thể khó thức dậy khi ở giai đoạn này. Giai đoạn 3 thường kéo dài từ 20 đến 40 phút.
• Chuyển động mắt nhanh (REM): Trong giấc ngủ REM, các cơ của cơ thể bị tê liệt tạm thời và mắt chuyển động nhanh dưới mí mắt nhắm. Giấc mơ có xu hướng diễn ra trong giấc ngủ REM.

Khi các giai đoạn ngủ kéo dài vài giờ, cơ thể sẽ trải qua các giai đoạn này nhiều lần. Tuy nhiên, trong giấc ngủ trưa, không có đủ thời gian để trải qua nhiều chu kỳ giấc ngủ.

Trên thực tế, trong một giấc ngủ ngắn, một người có thể không ngủ đủ lâu để dành nhiều thời gian, nếu có, ở giai đoạn 3 hoặc giấc ngủ REM. Điều này thực sự có thể giúp bạn dễ dàng thức dậy sau một giấc ngủ ngắn.

Những giấc ngủ dài hơn, chẳng hạn như những giấc ngủ kéo dài hơn 30 phút, có thể khiến người ngủ đi vào giấc ngủ sâu và giấc ngủ sâu có thể bắt đầu sớm hơn ở những người thiếu ngủ. Tình trạng uể oải thường là kết quả của việc bị đánh thức trong giấc ngủ sâu.

Mẹo để có giấc ngủ trưa tốt nhất cho sức khỏe

Để tận dụng tối đa lợi ích của giấc ngủ trưa, điều quan trọng là phải cân nhắc đến thời điểm, địa điểm và thời gian ngủ trưa. Những yếu tố này và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến cảm giác của một người sau khi thức dậy sau giấc ngủ trưa.

Thời gian ngủ

Nhìn chung, thời gian ngủ trưa tốt nhất cho người lớn là khoảng 20 phút và không quá 30 phút. Ngủ trong 20 phút cho phép người ngủ trưa có một chút giấc ngủ nhẹ để tăng sự tỉnh táo mà không rơi vào giấc ngủ sâu. Thức dậy sau giấc ngủ sâu có thể gây ra tình trạng uể oải và thực sự làm tình trạng buồn ngủ trở nên tồi tệ hơn.

Trong một số trường hợp, giấc ngủ trưa dài hơn khoảng một tiếng rưỡi cũng có thể có lợi. Khoảng thời gian này cho phép cơ thể chuyển qua các giai đoạn của giấc ngủ và tránh làm gián đoạn giấc ngủ sâu. Kiểu ngủ trưa dài hơn này có thể đặc biệt hữu ích đối với những người làm việc trong phòng cấp cứu hoặc làm việc theo ca đang cố gắng tránh mệt mỏi.

Ngủ trưa có thể là quá nhiều nếu nó ảnh hưởng đến giấc ngủ vào ban đêm. Đôi khi, ngủ trưa khoảng 90 phút có thể giúp bạn sảng khoái, nhưng có thể gây ra vấn đề nếu ngủ quá muộn trong ngày. Việc phụ thuộc vào giấc ngủ trưa, thay vì ngủ đủ giấc vào ban đêm, có thể dẫn đến tình trạng giấc ngủ bị ngắt quãng hoặc các rối loạn giấc ngủ như mất ngủ.

Tuy nhiên, giấc ngủ trưa có thể không ảnh hưởng đến tất cả mọi người theo cùng một cách. Một số nghiên cứu cho thấy rằng ngủ trưa ảnh hưởng đến giấc ngủ vào ban đêm chủ yếu ở người lớn tuổi thay vì người lớn tuổi và trung niên.

Chọn nơi phù hợp để ngủ

Môi trường ngủ tốt là mát mẻ, yên tĩnh và tối. Có một nơi ngủ trưa thoải mái có thể giúp ngăn ngừa sự gián đoạn hoặc thức giấc không mong muốn.

Đối với những người làm việc tại nhà, phòng ngủ có thể là nơi tốt để ngủ trưa vì nó đã được thiết lập để thúc đẩy giấc ngủ. Thêm rèm che nắng hoặc máy tạo tiếng ồn trắng để ngăn chặn sự mất tập trung có thể giúp ích vào cả ban đêm và trong thời gian ngủ trưa ban ngày.

Trong môi trường văn phòng, các phụ kiện như nút tai hoặc mặt nạ mắt có thể giảm sự gián đoạn trong thời gian ngủ trưa. Khi có thể, nên ngủ trưa ở một không gian mà không có khả năng xảy ra sự gián đoạn. Một số văn phòng thậm chí có thể có phòng ngủ trưa hoặc các khu vực yên tĩnh khác để thư giãn hoặc ngủ một giấc ngắn để phục hồi sức khỏe.

Theo dõi trang Fanpage của chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharma.

Nguồn Sleep Foundation