Đối với hầu hết chúng ta, ngủ ít hơn bảy tiếng đồng nghĩa với tình trạng uể oải, suy nghĩ chậm chạp và một cơn thôi thúc mãnh liệt muốn chui trở lại giường. Nhưng thực tế là có một số ít người thức dậy tươi tỉnh và tràn đầy năng lượng chỉ sau sáu tiếng ngủ hoặc thậm chí ít hơn.

Các nhà khoa học đã cố gắng giải mã bí ẩn về “những người ngủ ít tự nhiên” trong nhiều năm, nhưng vì họ rất hiếm nên chỉ có một số ít nghiên cứu về hiện tượng này.

Ngủ ít là một dạng đột biến!

Năm 2009, giáo sư thần kinh học Ying-Hui Fu và nhóm của bà tại Đại học California, San Francisco đã phát hiện ra một đột biến trong gen tế bào sụn phôi biệt hóa 2 (DEC2) ở hai người ngủ ít tự nhiên – một người mẹ và con gái trưởng thành của bà.

Khi họ tạo ra đột biến tương tự ở chuột, những con chuột này cũng ngủ ít hơn so với những con chuột bình thường. Một nghiên cứu tiếp theo vào năm 2018 cho thấy đột biến gen DEC2 ảnh hưởng đến mức độ orexin, một loại hormone điều chỉnh sự tỉnh táo.

Thông thường, gen DEC2 sẽ ngăn chặn quá trình sản xuất orexin vào buổi tối và tăng trở lại trước khi bình minh. Nhưng ở những người ngủ ít tự nhiên, tác động của gen DEC2 yếu hơn, dẫn đến sản xuất nhiều orexin hơn và nhiều giờ tỉnh táo hơn.

Một thập kỷ sau khi xác định được “gen ngủ ngắn” đầu tiên, phòng thí nghiệm của Fu đã phát hiện ra một gen khác vào năm 2019: một đột biến trong gen thụ thể adrenergic beta-1 (ADRB1). Để hiểu được tác động của nó, các nhà nghiên cứu đã tạo ra những con chuột có cùng đột biến này – và quả thực, những con chuột này ngủ ít hơn, giống như những con chuột bị đột biến gen DEC2.

Các cuộc điều tra sâu hơn cho thấy ADRB1 hoạt động rất mạnh ở cầu não sau, một vùng thân não giúp điều hòa giấc ngủ. Khi các nhà khoa học kích thích các tế bào thần kinh biểu hiện ADRB1 ở khu vực này, những con chuột đã thức dậy ngay lập tức.

Điều thú vị là những con chuột có đột biến này có tỷ lệ tế bào thần kinh thúc đẩy sự tỉnh táo cao hơn và dễ được kích hoạt hơn. Các phát hiện cho thấy đột biến ADRB1 sẽ kết nối lại não để tỉnh táo, rút ​​ngắn thời gian ngủ và giúp việc thức dậy dễ dàng hơn.

Chỉ vài tuần sau khi xác định đột biến ADRB1, Fu và các đồng nghiệp đã phát hiện ra một “gen ngủ ngắn” thứ ba – lần này ở một người cha và người con trai chỉ ngủ lần lượt 5,5 và 4,3 giờ mỗi đêm.

Đột biến mới được xác định này ảnh hưởng đến gen thụ thể neuropeptide S 1 (NPSR1), giúp điều chỉnh sự tỉnh táo. Khi các nhà nghiên cứu tạo ra những con chuột có đột biến này, chúng ngủ ít hơn và di chuyển nhiều hơn.

Hơn nữa, những con chuột bị thiếu ngủ có đột biến NPSR1 có kết quả tốt hơn trong các bài kiểm tra trí nhớ so với những con chuột bị thiếu ngủ mà không có đột biến. Điều này cho thấy đột biến NPSR1 cho phép những người ngủ ngắn tự nhiên duy trì chức năng nhận thức và tránh các vấn đề về trí nhớ thường do thiếu ngủ gây ra.

Năm 2021, nhóm của Fu đã phát hiện ra gen thứ tư liên quan đến giấc ngủ ngắn tự nhiên. Họ đã xác định được hai đột biến khác nhau trong gen thụ thể glutamate metabotropic 1 (mGluR1) ở hai gia đình không liên quan đến người ngủ ngắn. Những con chuột mang một trong hai đột biến này ngủ ít hơn và các nghiên cứu sâu hơn cho thấy rằng các đột biến gen làm tăng hoạt động của tế bào thần kinh trong não.

Vậy tôi có thể tập ngủ ít hơn không?

Từ các nghiên cứu của giáo sư Ying-Hui Fu và đồng sự, chúng ta có thể kết luận rằng “năng lực ngủ ít” là kết quả của những khác biệt trong hệ gen – vì thế bạn và tôi vẫn cần ngủ đủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm! Điều này cũng giống như việc siêu nhân có thể bay nhưng không con người bình thường nào có thể học bay được vậy.

Bên cạnh yếu tố di truyền, yếu tố khác ảnh hưởng đến lượng giấc ngủ mà một người cần là tuổi tác – tiến sĩ Elizabeth B. Klerman, giáo sư khoa thần kinh tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts và Trường Y khoa Harvard, cho biết.

Nhìn chung, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và thanh thiếu niên cần ngủ nhiều hơn người lớn để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của chúng .

Nếu bạn có cuộc sống bận rộn và muốn có nhiều giờ hơn trong ngày, bạn có thể tự hỏi: liệu mình có thể rèn luyện để ngủ ít hơn không? Câu trả lời ngắn gọn là có lẽ không.

Lượng giấc ngủ bạn cần được quyết định bởi sinh học của bạn – cụ thể là gen và độ tuổi của bạn. “Không có bằng chứng nào cho thấy lối sống có thể ảnh hưởng đến nhu cầu ngủ”, Klerman nói.

Điều quan trọng nữa là phải phân biệt những người ngủ ít thực sự – những người hoạt động bình thường với sáu giờ ngủ hoặc ít hơn – với những người dựa vào đồng hồ báo thức, cà phê hoặc các chất kích thích khác để vượt qua ngày.

Nhóm thứ hai đơn giản là “không ngủ đủ giấc”, tiến sĩ Klerman nói. Vì vậy, mặc dù bạn có thể xây dựng khả năng chịu đựng tình trạng thiếu ngủ, nhưng điều đó không giống với việc thực sự cần ít ngủ hơn.

Hầu hết chúng ta đều khỏe mạnh khi ngủ từ bảy đến chín tiếng mỗi đêm. Thiếu ngủ sẽ dẫn đến suy nghĩ chậm chạp và phản ứng chậm hơn, đồng thời có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe lâu dài.

Vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể bạn trong chừng mực lịch trình cho phép. Cố ép mình vào chế độ ngủ ít là một cuộc chiến thua cuộc. Trích dẫn nhà khoa học về giấc ngủ Till Roenneberg, Klerman nói: “Tự nguyện cắt giảm giấc ngủ cũng giống như dừng máy giặt giữa chu kỳ vắt – cái máy có thể gãy trục!”

Theo dõi trang Fanpage của chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharma.

Nguồn Popular Sience