Bạn đã bao giờ ngủ dưới những vì sao chưa? Ngắm Dải Ngân hà tỏa sáng trên bầu trời tối bằng mắt thường có thể là một trải nghiệm đáng nhớ với tất cả mọi người – ngoại trừ những phi hành gia đang cố tìm kiếm giấc ngủ.
Đối với NASA, giấc ngủ ngon bên ngoài vũ trụ là vô cùng quan trọng. Điều này sẽ giúp các phi hành gia có được những điều kiện tốt nhất để hoàn thành nhiệm vụ của mình. Vào tháng 9, các phi hành gia trên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) đã bắt đầu một nghiên cứu dài hạn để tìm hiểu về sự khác nhau của giấc ngủ trong không gian và trên Trái đất.
Giấc ngủ sẽ diễn ra như thế nào bên ngoài vũ trụ
Việc thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và sức khỏe tổng thể của bạn mà còn có thể khiến nhịp sinh học của cơ thể – đồng hồ sinh học của bạn – hoàn toàn mất ổn định.
Đối với những người sống trên Trạm vũ trụ quốc tế, việc duy trì nhịp sinh học của cơ thể là đặc biệt quan trọng: sự gián đoạn có thể dẫn đến mệt mỏi và thay đổi tâm trạng cũng như rối loạn chuyển hóa, bệnh tim và các vấn đề về đường tiêu hóa – chưa kể đến tai nạn trong công việc.
Trong không gian, ngủ trên sàn cũng thoải mái như ngủ trên tường: không có sự khác biệt trong môi trường không trọng lượng. Tuy nhiên, vì các phi hành gia đã quen với việc ngủ trên nệm trên Trái đất nên túi ngủ của họ có một lớp đệm cứng để tạo áp lực lên lưng.
Mặc dù các phi hành gia được phân bổ khoảng 8,5 giờ để ngủ mỗi ngày nhưng nhiều người trong số họ cho biết họ chỉ cần khoảng 6 giờ để cảm thấy được nghỉ ngơi hoàn toàn. Một số chuyên gia tin rằng điều này là do cơ thể ít mệt mỏi hơn khi không trọng lượng: các cơ không phải làm việc vất vả như trên Trái đất.
Tuy nhiên, độ ồn trên ISS tạo điều kiện không tốt để có được một giấc ngủ ngon. Đó là lý do tại sao các phi hành gia thường đeo nút tai khi ngủ. Mặc dù vậy, tiếng ồn không phải là tác động duy nhất gây ảnh hưởng xấu tới giấc ngủ của các phi hành gia vũ trụ.
Sống lâu trong không gian dẫn đến nhiều thay đổi trên cơ thể con người – phi hành gia Frank Rubio vừa trở về sau một năm trên ISS và hiện đang trải qua các cuộc kiểm tra sau sứ mệnh để xác định mức độ của những thay đổi đó.
Dữ liệu nghiên cứu cũng sẽ giúp đo lường mối liên hệ giữa chất lượng giấc ngủ của phi hành gia và sức khỏe tinh thần. Thiếu ngủ có liên quan đến việc giảm trí nhớ và chức năng nhận thức. Các nghiên cứu cho thấy những ảnh hưởng này rất nghiêm trọng trong quá trình du hành vũ trụ.
Các phi hành gia phải đối mặt với những thách thức đặc biệt, như ngủ trong môi trường không trọng lực, không có bóng tối và ánh sáng tự nhiên để duy trì nhịp sinh học. Những trở ngại này có thể khiến giấc ngủ và hoạt động ở đỉnh cao trở nên khó khăn.
Tại sao con người khó duy trì được giấc ngủ bình thường trong không gian?
Nhịp sinh học rất quan trọng cho giấc ngủ. Cơ thể chúng ta và hành vi sinh lý của nó được đồng bộ hóa một cách tự nhiên với những thay đổi về ánh sáng trong môi trường của chúng ta; sự mọc và lặn của Mặt Trời.
Tuy nhiên, vì tàu vũ trụ quay quanh Trái Đất nên cứ sau 90 phút thì mặt trời lại mọc và lặn trước mắt các phi hành gia khiến nhịp sinh học bị rối loạn vô cùng nghiêm trọng. Trên ISS là 16 giờ mỗi ngày, vì vậy giấc ngủ phải diễn ra vào một thời điểm nhất định và hoàn toàn tách biệt với ánh sáng.
Ngoài ra, nghiên cứu từ các chuyến bay của Tàu con thoi cho thấy mất trọng lực cũng có thể dẫn đến thay đổi nhịp sinh học và suy giảm giấc ngủ. Các phi hành gia cũng phải chịu đựng sự lo lắng, khối lượng công việc, căng thẳng và cô lập; mệt nhưng không gây buồn ngủ.
Ngủ trong không gian đã là một vấn đề kể từ những ngày đầu của chương trình không gian; Các phi hành gia của Gemini 4, James McDivitt và Ed White, đã báo cáo rằng họ gặp khó khăn khi ngủ trên con tàu vũ trụ nhỏ bé của họ vào năm 1965.
Trong nhiệm vụ kéo dài 4 ngày, họ định ngủ xen kẽ trong khoảng thời gian 4 giờ, nhưng liên lạc vô tuyến liên tục khiến điều đó không thể thực hiện được. Đến Gemini 7, NASA đã yêu cầu các phi hành gia ngủ trưa cùng lúc với đài phát thanh im lặng.
Nghiên cứu diễn ra thường xuyên và đang diễn ra, nhưng với chưa đến 600 người đã đến được không gian trong lịch sử, đó là một vấn đề vẫn chưa được giải quyết.
Nghiên cứu này cũng sẽ hỗ trợ nghiên cứu và khoa học về giấc ngủ trên Trái đất. Dữ liệu về phản ứng của não với môi trường ngủ mới rất có ý nghĩa đối với khoa học thần kinh và sức khỏe.
Các cơ quan đã tài trợ cho nhiều nghiên cứu về giấc ngủ trước đây trong không gian. Gần đây, một người đã thử nghiệm sử dụng băng đô EEG để theo dõi giấc ngủ trong không gian. Hai người khác tập trung vào nhịp sinh học của các phi hành gia. Nghiên cứu đầu tiên kiểm tra xem chuyến bay vào vũ trụ kéo dài bao lâu ảnh hưởng đến nhịp sinh học. Một người khác đã thử nghiệm hệ thống chiếu sáng mới để giúp duy trì đồng hồ sinh học.
Để đến được những hành tinh xa xôi như Sao Hỏa, các cơ quan vũ trụ phải xem xét nhu cầu sinh học của các phi hành gia. Giấc ngủ rất cần thiết cho sức khỏe tinh thần và thể chất. Các nghiên cứu như Ngủ trên quỹ đạo và những nghiên cứu khác cung cấp cái nhìn sâu sắc để giúp biến chuyến du hành vũ trụ đường dài thành hiện thực.
Theo dõi trang Fanpagecủa chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharma.
Nguồn tham khảo: Sleep Foundation, NASA, Canadian Space Agency, Techradar