Làm thế nào để cân bằng cuộc sống và công việc? Đó có là một nhiệm vụ vô cùng thử thách trong thời đại này.

Đại dịch Covid-19 xảy ra dường như đã thức tỉnh rất nhiều người. Khi họ nhận ra cuộc sống của mình quá thiếu cân bằng, họ gần như không thể rời xa công việc và nghỉ ngơi dù chỉ trong giây lát. Mô hình làm việc tại nhà cũng góp phần làm nổi bật hơn vấn đề, khi mọi người không thể phân biệt rõ ranh giới giữa công việc và thời gian dành cho gia đình.

Và ngay cả những người thường xuyên đến văn phòng cũng rất khó để đặt công việc sang một bên vào cuối ngày, khi mà những điện thoại thông minh và ứng dụng giúp bạn có thể kết nối mọi lúc, mọi nơi.

Tại sao chúng ta cần cân bằng cuộc sống

Công nghệ khoa học phát triển giúp mọi người có khả năng kết nối liên tục với công việc. Nhưng điều mà các nhà sáng tạo công nghệ đã quên đi – là cung cấp cho người dùng khả năng “ngắt kết nối”.

Và đối với hầu hết mọi người, công việc xâm nhập vào thời gian cá nhân nhiều hơn là thời gian cá nhân xâm nhập vào công việc. Doanh nghiệp hẳn sẽ không muốn người lao động làm các công việc cá nhân trong giờ làm việc, nhưng bản thân người lao động lại không biết làm sao để bỏ qua những thông báo công việc sau giờ làm.

Và bằng chứng thực sự chỉ ra rằng khi công việc xâm nhập vào cuộc sống của chúng ta, sức khỏe của chúng ta sẽ bị ảnh hưởng.

Một nghiên cứu được công bố vào tháng 7 năm 2018 trên tạp chí Academy Management Proceedings cho thấy những nhân viên phải kiểm tra email mọi lúc trong ngày có mức độ sức khỏe thể chất và tinh thần thấp hơn cũng như ít hài lòng hơn trong mối quan hệ của họ với những người quan trọng khác trong các câu trả lời khảo sát.

“Công nghệ tiên tiến và lịch làm việc linh hoạt”, chẳng biết từ bao giờ đã trở thành”làm việc mọi lúc”. Nếu bạn sở hữu một cỗ máy hái ra tiền, nhưng lại chẳng bao giờ cho nó được nghỉ ngơi bảo trì, thì cũng chẳng mấy chốc cỗ máy đó sẽ biến thành sắt vụn.

7 cách để cân bằng cuộc sống và công việc của bạn

May mắn thay, con người chúng ta là một giống loài dễ thích nghi. Chúng ta có thể quyết định đặt ra những ranh giới mà chúng ta cần. Chúng ta có thể thay đổi cách sống của mình.

Và mặc dù sự thay đổi về lối sống là quan trọng, nhưng điều quan trọng là mỗi chúng ta phải xác định xem mình muốn cân bằng cuộc sống như thế nào.

Tiến sĩ Sammie Moss, bác sĩ tâm thần tại Kaiser cho biết: “Sự cân bằng cuộc sống và công việc có vẻ khác nhau ở mỗi người, dựa trên yêu cầu công việc, mức độ căng thẳng, nghĩa vụ với gia đình và bạn bè cũng như các yếu tố bên ngoài khác ảnh hưởng đến sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống”.

Dưới đây là bảy mẹo giúp bạn bắt đầu suy nghĩ về cách thúc đẩy sự cân bằng cuộc sống tốt hơn cho bạn:

1. Sử dụng công nghệ theo cách thông minh hơn

Hãy tự đặt ra những ranh giới riêng – về những nơi, những thời điểm không nghĩ tới công việc. Bắt đầu bằng cách củng cố quy định không sử dụng điện thoại tại bàn ăn tối, trong thời gian dành cho gia đình hoặc trong các cuộc họp hoặc hạn chế kiểm tra email và mạng xã hội vào những thời điểm đã lên lịch trong ngày.

Nếu bạn đang làm việc tại nhà và không thể chuyển đến một không gian vật lý mới sau giờ làm việc, hãy quyết định thời điểm tắt chúng trong ngày hoặc ngừng kiểm tra.

Bản thân công nghệ không tốt hay xấu. Email, mạng xã hội và tin nhắn là những công cụ giúp chúng ta làm việc hiệu quả và nhanh chóng hơn, điều chúng ta cần là học cách sử dụng thông minh hơn và có lợi cho mình.

2. Thiết lập ranh giới giữa công việc và cuộc sống

Nếu bạn làm việc từ xa và cảm thấy khó khăn khi tách biệt không gian làm việc và giải trí, hãy xây dựng một thói quen để lấp đầy thời gian đó. Bạn có thể lựa chọn làm việc nhà, tập thể dục, ra ngoài đi dạo hay chỉ đơn giản là đọc vài trang sách.

Điều cốt yếu là bạn không để những vấn đề công việc xen vào khoảng thời gian đó. Nếu bạn muốn tập thể dục, hãy chỉ tập thể dục và đừng check điện thoại hay máy tính trong lúc đó. Tắt wifi, chuyển sang chế độ máy bay để tạm thời rời xa công việc, bạn sẽ thấy cuộc sống dễ chịu hơn rất nhiều.

3. Đừng đợi đến cuối tuần mới được nghỉ ngơi

Hãy đảm bảo rằng bạn dành chút thời gian cho bản thân hàng ngày. Tốt hơn nữa, hãy dành ra một khoảng thời gian – ít nhất là 10 đến 15 phút – mọi ngày trong tuần.

Nó có thể là điều gì đó đơn giản như dành một chút thời gian để thư giãn trên ghế dài, tập thể dục nhanh như đi dạo quanh khu nhà hoặc văn phòng vào giờ nghỉ trưa, 15 phút thiền hoặc bất kỳ hoạt động nào mà bạn biết sẽ khiến bạn hứng thú và cảm thấy tốt hơn.

Đa phần nhà quản lý sẽ không phiền nếu bạn nghỉ ngơi một thời gian ngắn, miễn là công việc của bạn được hoàn thành trong khung thời gian hợp lý.

4. Đừng nhầm lẫn ‘Lịch trình linh hoạt’ là luôn sẵn sàng 24/7

Bạn cần phải xác định với sếp và đồng nghiệp của mình những gì họ mong đợi ở bạn. Nếu bạn trả lời tin nhắn lúc 10 giờ tối hoặc nửa đêm, bạn đang hình thành kỳ vọng rằng mình sẽ luôn đáp ứng mọi yêu cầu từ họ – bất kể giờ giấc. Thay vào đó, hãy đặt ra ranh giới, công khai với mọi người và luôn tuân thủ chúng.

“Work-life balance” không hề khó nếu bạn biết cách tách bạch thời gian làm việc và nghỉ ngơi.

5. Nói chuyện với quản lý của bạn

Nói chuyện rõ ràng với sếp hay quản lý của bạn là một trong những cách hiệu quả nhất để cân bằng cuộc sống. Dù bạn có thể cho rằng sếp của mình sẽ đòi hỏi bạn phải phản hồi “ngay lập tức” mọi tin nhắn – nhưng thực tế không phải lúc nào cũng vậy.

Rất nhiều nhà quản lý sẽ muốn nhân viên của mình được nghỉ ngơi đầy đủ, vì họ hiểu rằng chỉ như vậy nhân viên mới có thể làm việc hiệu quả nhất. Mặc dù bạn có thể nhận được những email hay tin nhắn từ quản lý lúc 10 giờ tối, nhưng đó chỉ là vì họ muốn đảm bảo bạn sẽ hoàn thành tốt công việc vào ngày hôm sau.

6. Cố gắng tìm công việc khiến bạn hài lòng và phù hợp với giá trị của bạn

Cân bằng giữa cuộc sống và công việc không chỉ là vạch ra ranh giới rõ ràng giữa ngày làm việc từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều và cuộc sống cá nhân của bạn; nó còn nói về mối quan hệ giữa công việc và hạnh phúc của bạn.

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2022 trên tạp chí Industrial Health cho thấy chất lượng công việc tốt hơn – sự kết hợp giữa sự hài lòng trong công việc, sự ổn định trong công việc và tiền lương – có liên quan đến sức khỏe thể chất và tinh thần tốt hơn, cũng như cảm giác hạnh phúc tự báo cáo tốt hơn.

Một nghiên cứu khác được công bố vào năm 2023 cho thấy rằng làm những việc phù hợp với giá trị của một người – vốn khác nhau đối với mỗi người – có liên quan đến việc gia tăng hạnh phúc vào ngày hôm sau.

Theo tiến sĩ Ryan Sultan, giáo sư tâm thần học lâm sàng tại Đại học Columbia, cho biết: “Tham gia vào công việc phù hợp với các giá trị của bản thân sẽ nâng cao đáng kể sự hài lòng trong nghề nghiệp”. “Sự liên kết này dẫn đến ý thức về mục đích, tăng động lực và hoàn thành công việc nói chung.”

Trong nghiên cứu của mình, tiến sĩ Sultan đã phát hiện ra rằng khi các cá nhân tìm thấy sự liên kết giữa các giá trị cá nhân với công việc của họ, họ sẽ ít gặp căng thẳng trong công việc hơn và mức độ hài lòng trong công việc cao hơn.

Nếu bạn muốn làm cho công việc hiện tại của mình phù hợp hơn với các giá trị nhưng không biết làm cách nào, Sultan khuyên bạn nên suy nghĩ xem các giá trị cốt lõi của bạn có thể phù hợp như thế nào với các phần khác nhau trong công việc của bạn và trao đổi với người quản lý về cách bạn có thể làm.

7. Nhận thức rằng bản thân có những giới hạn

Nếu bạn đang gặp khó khăn khi cân bằng giữa cuộc sống và công việc. Ví dụ như bạn đang cảm thấy quá tải bởi công việc, nhưng sếp vẫn không ngừng giao thêm việc và đòi hỏi bạn phải hoàn thành sớm. Có lẽ khi đó bạn nên tìm một công việc khác.

Giới hạn mà chúng tôi muốn nói tới – chính là sức khỏe và niềm vui của bạn.

Chúng tôi hiểu rằng sẽ có những thời điểm mà bạn hay bất kì ai bị buộc phải cuốn vào vòng quay công việc, nhưng vòng quay đó không nên kéo dài quá lâu. Vì như đã nói, mất cân bằng giữa cuộc sống và công việc sẽ gây ra rất nhiều hệ quả xấu với sức khỏe – và cả gia đình – của bạn nữa.

Vì thế, nếu công ty không thể hoặc không hề quan tâm tới sức khỏe của bạn – ít nhất bạn cũng có thể tự làm điều đó cho chính mình.