Bạn có biết bạn càng không ngủ lâu thì ham muốn đi ngủ của bạn càng mạnh mẽ không? Sự thôi thúc muốn ngủ ngày càng tăng đó được gọi là áp lực ngủ và nó được thúc đẩy bởi một chất hóa học gọi là adenosine.

Hãy cùng chúng tôi khám phá cách thức hoạt động của adenosine, sự tương tác của nó với caffeine và lý do tại sao nó không được sử dụng như một chất hỗ trợ hoặc bổ sung cho giấc ngủ.

Adenosine là gì?

Adenosine là chất dẫn truyền thần kinh được tìm thấy trong cơ thể con người có tác dụng thúc đẩy giấc ngủ, hoặc nhu cầu ngủ của một người. Adenosine cũng đóng một vai trò trong các chức năng khác của cơ thể, bao gồm hệ thống miễn dịch, tuần hoàn, hô hấp và tiết niệu.

Khi dùng dưới dạng thuốc, adenosine có thể làm giảm nhịp tim và giúp kiểm soát nhịp tim không đều. Việc sử dụng adenosine cũng có thể làm giảm đau và hạ huyết áp cho những người trải qua phẫu thuật.

Adenosine thúc đẩy giấc ngủ của bạn như thế nào

Ai cũng biết rằng cơ thể chúng ta cần có năng lượng để duy trì các hoạt động sống cơ bản. Adenosine tham gia vào việc lưu trữ và giải phóng năng lượng khắp cơ thể.

Hợp chất adenosine triphosphate (ATP) hoạt động như “đồng tiền năng lượng” – khi cơ thể bạn cần năng lượng để co cơ hoặc truyền tín hiệu não, nó sẽ giải phóng năng lượng bằng cách phân hủy ATP và giải phóng adenosine dưới dạng sản phẩm phụ.

Và vì bộ não nhỏ bé của chúng ta là nơi cần sử dụng nhiều năng lượng nhất, nên lượng adenosine tích tụ ở khoảng trống giữa các tế bào não cũng sẽ tăng nhanh theo thời gian. Các nhà khoa học cho rằng khi bạn thức càng lâu, cơ thể hoạt động càng nhiều thì nồng độ adenosine tích tụ sẽ càng nhiều và bắt đầu hạn chế hoạt động ở các vùng não của bạn liên quan đến sự tỉnh táo, thúc đẩy nhu cầu ngủ.

Khi bạn chìm vào giấc ngủ, adenosine được cho là có tác dụng kéo dài giấc ngủ sâu hoặc giấc ngủ sóng chậm. Giai đoạn này của giấc ngủ đóng vai trò phục hồi và cho phép cơ thể bạn phục hồi sau tình trạng thiếu ngủ. Trong khi bạn ngủ, não sẽ chuyển đổi adenosine trở lại thành ATP, về cơ bản sẽ loại bỏ ham muốn ngủ của bạn và khiến bạn cảm thấy tỉnh táo khi thức dậy.

Tác dụng tỉnh táo của caffeine?

Caffeine là chất kích thích hệ thần kinh trung ương được biết đến với tác dụng chống lại cơn buồn ngủ và giúp mọi người cảm thấy tỉnh táo hơn. Chất tự nhiên này được tìm thấy trong nhiều loại đồ uống và một số thực phẩm, bao gồm cà phê, trà, nước tăng lực và sô cô la. Nhưng thực tế là caffeine không giúp chúng ta tỉnh táo.

Đúng hơn là caffeine ngăn chặn cơn buồn ngủ bằng cách ức chế các thụ thể adenosine trong não. Điều này khiến não tiếp tục giải phóng các chất hóa học thúc đẩy sự tỉnh táo. Khả năng ngăn chặn thụ thể adenosine của caffeine cũng có thể góp phần vào tác dụng của nó đối với hệ tim mạch, khiến mạch máu co lại và huyết áp tăng cao.

Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên tiêu thụ caffeine, bạn có thể tăng khả năng dung nạp nó và bạn có thể không cảm nhận được tác dụng mạnh mẽ của nó.

Câu hỏi thường gặp

Melatonin có thúc đẩy Adenosine không?

Các thí nghiệm được tiến hành trên cá cho thấy melatonin kích hoạt tín hiệu adenosine, do đó làm tăng cảm giác buồn ngủ. Cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem melatonin có thúc đẩy adenosine ở người hay không.

Adenosine có ảnh hưởng đến nhịp sinh học không?

Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng adenosine có thể ảnh hưởng đến nhịp sinh học, điều này chi phối chu kỳ ngủ-thức. Thông thường, ánh sáng và bóng tối đóng vai trò là tín hiệu quan trọng giúp thiết lập đồng hồ bên trong của một người, nhưng sự tích tụ adenosine dường như khiến một người ít có khả năng cảm thấy tỉnh táo khi tiếp xúc với ánh sáng.

Mối quan hệ giữa Adenosine và RLS là gì?

Hội chứng chân không yên (RLS) là một chứng rối loạn giấc ngủ gây ra cảm giác muốn cử động chân vào ban đêm. Những người mắc RLS thường không có đủ chất sắt trong não và các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng điều này có thể dẫn đến nồng độ adenosine thấp. Các loại thuốc tạo điều kiện tích tụ adenosine đã được chứng minh là cải thiện giấc ngủ và giảm cử động chân tay ở những người mắc RLS.

Theo dõi trang Fanpage của chúng tôi để biết thêm thông tin về cách bạn có thể đạt được giấc ngủ ngon mỗi đêm, đồng thời bạn cũng có thể tham gia trò chuyện và nhận tư vấn miễn phí từ đội ngũ dược sĩ của A&C Pharm

Nguồn Sleep Foundation